Voor de olympische spelen schijnt te gelden dat meedoen belangrijker is dan winnen. In de participatiesamenleving geldt echter dat je een winnaar bent  wanneer je in de samenleving meedoet. Bij de transitie van verzorgingsstaat naar participatiesamenleving is de nadruk komen te liggen op de zelfredzaamheid en eigen kracht van bewoners. In een publicatie stelt de directeur van het SCP, Kim Putters, dat de participatiemaatschappij is gestoeld op een flink aantal aannames. De vraag is dus ook hoe beleidsmaatregelen op het gebied van werk en participatie dan ook het beste kunnen worden vormgegeven. Zeker omdat de overtuiging is dat de participatiesamenleving goedkoper is dan de verzorgingsstaat.

Onderzoek op dit thema richt zich op de onderbouwing, zogenaamde evidence-based policy. Een mooi voorbeeld van een gedegen onderbouwing op dit thema is een onderzoek  van Bas van der Klauw, Jonneke Bolhaar en Nadine Ketel (VU) naar de effectiviteit van de inzet van re-intergratieinstrumenten door DWI.